عقد امانت ، در قانون مدنی ایران به عنوان عقد ودیعه شناخته می شود و طبق ماده ی ۶۰۷ قانون مدنی ودیعه عقدی است که به موجب آن یک نفر مال خودرا به دیگری امانت می دهد برای آنکه مجاناً نگاه‌دارد. ودیعه‌گذار را مودع و ودیعه گیر را مستودع می‌نمایند.
طبق تعریفی که قانون مدنی از عقد ودیعه ارائه داده است هدف از انعقاد عقد ودیعه نگاهداری مال توسط مستودع است آن هم بدون اجرت. فرض کنید شخصی در صدد مسافرت به شهری دیگر است و نگران این هست که اموال او مورد دستبرد واقع نشود، ازین رو ، اموال خود را به شخصی دیگر به امانت می سپارد تا آن شخص از آن نگهداری نماید. این اقدام در قالب عقد ودیعه می باشد و مقتضای این عقد احسان و نیکی به دیگری است چراکه همانطور که در ماده ی مزبور منعکس شده است می‌توان به مجانی بودن آن پی‌برد.
اینکه عموم افراد در عرف می‌گویند مالم را به دیگری امانت داده ام و قصد آنها استفاده شخص اخیر از مال مورد امانت میباشد نادرست است چراکه مقتضای عقد ودیعه صرفاً نگهداری مال است نه استفاده اشخاص از آن اما طرفین می‌توانند در عقد شرط کنند که ودیعه گیرنده از مال استفاده نماید اما اگر در قرارداد چنین حقی به او داده نشود مستودع حق استفاده از مال را ندارد.
آیا مستودع می‌تواند بابت نگهداری از مال اجرت مطالبه کند؟
همانطور که در تعریفی که ماده‌ی ۶۰۷ قانون مدنی ارائه داده است اصل براین است که مستودع یا همان امانت گیرنده حق دریافت اجرت ندارد، اما این امر مانع از آن نیست که طرفین نتوانند در قرارداد برای نگهداری مال اجرتی تعیین کنند، مانند کاری که بانک ها انجام می دهند. در برخی بانکها صندوق اماناتی تعبیه شده است و اشخاص می‌توانند اموال خود را به بانک بسپارند و در قبال نگهداری از مال به بانک اجرت پرداخت می‌نمایند.
بنابراین، اگر شخصی در صدد این باشد که مال خود را به شخصی دیگر بدهد که او از آن مال استفاده نماید عقدی که در این راستا باید منعقد نمایند عقد عاریه است نه عقد امانت. به موجب ماده ی ۶۳۵ قانون مدنی عاریه عقدی است که به موجب آن احد طرفین به دیگری اجازه می دهد که از عین مال او مجاناً منتفع شود. بنابراین احکام عقد امانت کاملا متفاوت از عقد عاریه است و آن چیزی که در عرف باب شده است دائر بر دادن مال به دیگری جهت استفاده عقد عاریه است نه امانت و اشخاص باید این عقد را منعقد کنند چراکه قصد آنها دادن مال برای استفاده است نه نگهداری.
دفتر وکالت و مشاوره حقوقی دادپویه :
آدرس : مشهد – بولوار سجاد
تلفن تماس : 09151252710
ایمیل: info@dadpuyeh.com
بدون دیدگاه